charakterystyka gatunków stali
AISI 301
Stal nierdzewna cechująca się wysoką granicą sprężystości, temperatura pracy do 300 °C. Zastosowanie: w przemyśle samochodowym, na sprężyny i urządzenia sprężynowe.
AISI 303
Austenityczna stal chromowo-niklowa. Zwiększona zawartość siarki (0,15-0,35%) powoduje, że materiał charakteryzuje się bardzo dobrą skrawalnością. Siarka znacząco jednak obniża właściwości mechaniczne oraz odporność na korozję. Parametry te osiągają jednak lepsze wartości niż stal w gatunku AISI 430F i odpowiadają w przybliżeniu stali AISI 430. Materiał nie nadaje się do przeróbki plastycznej na zimno oraz do spawania (topi się). Ten gatunek stali dostarczany jest tylko i wyłącznie w postaci prętów. Zastosowanie: do produkcji nakrętek, śrubek, elementów rotacyjnych, obrabianych na automatach, jeśli wymagana jest lepsza odporność na korozję, niż w przypadku gatunku AISI 430.
AISI 304
Austenityczna stal chromowo-niklowa będąca najczęściej używanym rodzajem materiału nierdzewnego o bardzo dobrej odporności na korozję i spawalności, nadaje się do formowania na zimno. Odporna na działanie wody, pary wodnej, wilgotnego powietrza, kwasów spożywczych, słabych kwasów organicznych i nieorganicznych. Odporna na korozję międzykrystaliczną po spawaniu. Po spawaniu nie stosuje się obróbki cieplnej (niska zawartość węgla). Temperatura pracy do 300°C, w wyższych temperaturach powinno się stosować stal utwardzoną tytanem AISI 321. Dobrze się poleruje, obrabia krawędzie i zwija, nadaje się do tłoczenia. Przy obróbce skrawaniem, ze względu na skłonności do sztywnienia, należy stosować ostre przyrządy z wysokostopowej stali szybkotnącej, węglika spiekanego lub stopów karbidowych. Dobra spawalność z zastosowaniem wszystkich metod spawania łukiem elektrycznym. Nie nadaje się do spawania gazowego. Zastosowanie: w przemyśle maszynowym i nuklearnym, w budownictwie i architekturze, w urządzeniach transportowych, w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i kosmetycznym, w budowie przyrządów chemicznych i pojazdów silnikowych, w produkcji przyrządów chirurgicznych, urządzeń sanitarnych, przedmiotów i sprzętów gospodarstwa domowego oraz wyrobów artystycznych.
AISI 304L
Austenityczna stal chromowo-niklowa o podwyższonej odporności na korozję międzykrystaliczną (ekstremalnie niska zawartość węgla). Materiał dobrze spawalny, blachy o grubości powyżej 6mm, nawet jeśli były spawane w niezbyt korzystnych warunkach, nie muszą być poddawane dodatkowej obróbce cieplnej. Bardzo dobrze się poleruje oraz łatwo poddaje się formowaniu na zimno. Warunki dotyczące obróbki skrawaniem podobnie jak w przypadku gatunku AISI 304. Temperatura pracy do 350°C. Zastosowanie: podobnie jak w przypadku AISI 304.
AISI 304PS/DDQ
Materiał nierdzewny przeznaczony do głębokiego tłoczenia. Specjalne właściwości pozwalające na łatwe kształtowanie osiągnięto dzięki modyfikacji składu chemicznego oraz obróbce termicznej w fazie walcowania. Zastosowanie: naczynia kuchenne, umywalki, zlewy.
AISI 309/AISI 310
Żaroodporne, nierdzewne materiały o wysokiej zawartości chromu i niklu. Zastosowanie: urządzenia żaroodporne pracujące w temperaturze nawet do 1150°C.
AISI 316
Austenityczna, kwasoodporna stal chromowo-niklowo-molibdenowa o podwyższonej odporności na korozję (wyższa zawartość molibdenu). Dobra spawalność, po zespawaniu blachy o grubości do 6mm są odporne na korozję międzykrystaliczną nawet bez dodatkowej obróbki cieplnej (niska zawartość węgla). Przeznaczona do pracy w temperaturze poniżej 300°C. Materiał bardzo dobrze się poleruje, obrabia krawędzie i zwija oraz nadaje się do tłoczenia. Warunki obróbki skrawaniem podobnie jak w przypadku AISI 304. Zastosowanie: wszędzie tam, gdzie wymagane są elementy konstrukcyjne, urządzenia i narzędzia o średniej twardości, wystawione na działanie wody, pary wodnej oraz wilgotnego powietrza, w przemyśle maszynowym, do budowy turbin, pomp, przy produkcji armatury, przedmiotów i sprzętów gospodarstwa domowego, urządzeń sportowych, przyrządów medycznych, chirurgicznych, itp.
AISI 316L
Austenityczna, kwasoodporna stal chromowo-niklowo-molibdenowa, o zawartości węgla poniżej 0,03%, wysokoodporna na działanie kwasów, o średnich skłonnościach do korozji wżerowej w roztworach zawierających chlor. Bardzo dobrze spawalna, nie wymaga stosowania po zespawaniu dodatkowej obróbki cieplnej. Stal o wysokiej odporności na korozję międzykrystaliczną, polerując można uzyskać lustrzany połysk, szczególnie dobrze formowalna (wyginanie, zwijanie głębokie tłoczenie, prasowanie itp.). Zastosowanie: elementy konstrukcyjne, urządzenia i aparatura chemiczna o wysokim stopniu zużywalności (obecność chlorków), przy produkcji urządzeń do regulacji ciepłej wody oraz na elementy konstrukcyjne narażone na działanie wody morskiej.
AISI 316Ti
Austenityczna, kwasoodporna stal chromowo-niklowo-molibdenowa, utwardzona dodatkiem tytanu. Wysoka odporność na kwasy, wysoka stabilność, brak ryzyka głębokiej korozji miejscowej (zawartość molibdenu). Po zespawaniu elementów nawet o grubości powyżej 6mm nie jest konieczne stosowanie dodatkowej obróbki cieplnej. Ze względu na zwiększoną zawartość tytanu wysoki połysk nie jest osiągalny. Nadaje się do głębokiego tłoczenia, można obrabiać krawędzie i zwijać. Warunki obróbki skrawaniem analogiczne jak w przypadku AISI 304. Dobra spawalność z zastosowaniem wszystkich metod spawania łukiem elektrycznym. Nie jest możliwe spawanie gazowe. Zastosowanie: elementy konstrukcyjne, urządzenia i aparatura chemiczna z wymaganą odpornością na halogenki i kwasy nie podlegające utlenianiu, w budownictwie na elementy o wysokim stopniu zużywalności. Typowym przykładem zastosowania gatunku AISI 316Ti są technologie do produkcji celulozy, włókna wiskozowego ciętego, materiałów tekstylnych, barwników, nawozów i tworzyw sztucznych, w przemyśle fotograficznym, armaceutycznym i naftowym.
AISI 321
Austenityczna stal chromowo-niklowa utwardzana dodatkiem tytanu. Po zespawaniu odporna na korozję międzykrystaliczną bez konieczności stosowania dodatkowej obróbki cieplnej nawet przy spawaniu grubszych części. W przypadku zbiorników ciśnieniowych może być stosowana przy temperaturze pracy do 400°C, natomiast jako materiał odporny na tworzenie się zgorzeliny może być stosowany do temperatury 800°C. Zwiększona zawartość tytanu uniemożliwia polerowanie stali na wysoki połysk. Gatunek ten pozwala na uzyskanie dobrych efektów formowania w procesie głębokiego tłoczenia oraz podczas obrabiania krawędzi i zwijania. Warunki obróbki skrawaniem podobnie jak w przypadku AISI 304. Dobra spawalność z zastosowaniem wszystkich metod spawania łukiem elektrycznym. Spawanie gazowe nie jest możliwe. Zastosowanie: odporność chemiczna analogiczna jak w przypadku AISI 304, podobne zastosowanie jeśli nie jest wymagany wysoki połysk. Stal stosowana w konstrukcjach, w których grubość materiału wynosi więcej niż 6mm, a które nie mogą być poddane obróbce cieplnej po zespawaniu, na urządzenia o wysokim stopniu zużywalności, elementy konstrukcyjne i łączniki oraz we wszystkich gałęziach przemysłu spożywczego i chemicznego.
AISI 409
Gatunek stali podobny do gatunku AISI 430 wzbogacony tytanem, bardziej odporny na negatywny wpływ środowiska. Zastosowanie: wkłady do kominów.
AISI 410, AISI 420, AISI 420F
Gatunki stali nierdzewnych, o zwiększonej zawartości węgla, do hartowania. Po hartowaniu charakteryzują się zwiększoną twardością (do max 100HRB). Zastosowanie: na elementy o podwyższonej trwałości (sprężyny, tłoki, śruby i noże).
AISI 430
Ferrytyczna stal chromowa (17% Cr) o dobrych właściwościach antykorozyjnych, bardzo dobrze polerująca się, o wysokiej rozciągliwości i giętkości. Podczas formowania w temperaturze poniżej 20°C następuje obniżenie własności plastycznych stali. Skrawalność jest porównywalna ze stalami węglowymi stosowanymi w budownictwie. Podobnie jak w przypadku innych materiałów miękkich, należy liczyć się z gorszym odprowadzaniem wiórów. Przy grubościach blach powyżej 3mm formowanie będzie łatwiejsze, jeśli materiał i przyrząd zostaną ogrzane do temperatury 100-300°C. Spawanie nie jest zalecane. Po spawaniu zaleca się wyżarzanie w temperaturze 600-800°C. Zastosowanie: bardzo szerokie, dzięki odporności na działanie wody, pary wodnej i wilgoci, słabych kwasów i alkoholi, ma zastosowanie w produkcji sprzętu gospodarstwa domowego, w lokalach gastronomicznych, przy produkcji produktów spożywczych i napojów, w architekturze, w branży meblarskiej, w technice medycznej, przemyśle chemicznym itp.
AISI 430F
Uszlachetniona stal automatowa o 17-procentowej zawartości chromu z dodatkiem molibdenu (max 0,6%) i nieco zwiększoną zawartością siarki (min 0,15%) w celu poprawienia skrawalności. Nie nadaje się do przeróbki plastycznej na zimno i spawania. Zwiększona zawartość siarki powoduje obniżenie odporności na korozję oraz obniżenie ciągliwości. Zastosowanie: do produkcji elementów rotacyjnych w automatach i innych elementów nie wymagających wysokich właściwości antykorozyjnych.
